Tracker fotowoltaiczny
Poprawny montaż instalacji fotowoltaicznej gwarantuje generowanie zadowalających uzysków. Optymalnie ustawione panele solarne powinny być skierowane na południe i nachylone pod odpowiednim kątem. Dzięki temu czas ekspozycji na promienie słoneczne w polskich warunkach będzie najdłuższy. Mając jednak na uwadze, że kąty padania promieni słonecznych na powierzchnię planety zmieniają się w ciągu roku, powstało rozwiązanie umożliwiające maksymalizację uzysków z pominięciem tego zjawiska. Mowa o fotowoltaice na trackerach, czyli urządzeniach śledzących. Ile kosztuje instalacja z trackerami i czy się opłaca?
Co to jest tracker fotowoltaiczny?
Fotowoltaika na trackerach to konstrukcja, która umożliwia ogniwom podążanie za promieniami słońca w ciągu dnia. Jego zadaniem jest niwelowanie efektu zacienienia w dolnych częściach paneli i gwarantowanie najlepszego ustawienia ogniw względem źródła światła. W ten sposób zwiększa się wydajność instalacji - generowane uzyski są zawsze zoptymalizowane dzięki dostosowaniu do aktualnych warunków.
Jak działa tracker fotowoltaiczny? Panele słoneczne są montowane na specjalnym stelażu, który wyposażony jest dodatkowo w siłowniki i systemy elektroniczne. Najważniejszym z nich jest sterownik, czyli urządzenie podejmujące decyzje o najlepszej aktualnej pozycji. Wykorzystuje do tego czujniki światła lub system GPS. Na podstawie przetworzonych danych, sterownik przemieszcza panele dzięki zamontowanym silnikom krokowym, elektrycznym lub innego rodzaju serwomechanizmom. Dodatkowe urządzenia pochłaniają rocznie 10% wygenerowanych uzysków z fotowoltaiki.
Instalacje tego typu nie są obecnie popularne w Polsce. Panujące w kraju warunki nasłonecznienia są zadowolające dla większości prosumentów. Chcąc zainwestować dodatkową kwotę w taki system, nie będzie jednak problemu z otrzymaniem oferty, który go uwzględnia. Trackery w różnych rozmiarach obsługują instalacje o mocy od 2 do 15 paneli, czyli 0,7-5kW.
Rodzaje trackerów fotowoltaicznych
Istnieją dwa rodzaje trackerów do paneli słonecznych, różniących się między sobą stopniem skomplikowania konstrukcji oraz zwiększanymi uzyskami:
- Tracker jednoosiowy - konstrukcja tego typu porusza się tylko w jednej osi. W zależności od miejsca instalacji, panele będą przesuwane poziomo lub pionowo. Różnica w uzyskach z wykorzystaniem tego systemu osiąga około 25% w porównaniu z klasyczną instalacją na dachu.
- Tracker dwuosiowy - konstrukcja porusza panelami w dwóch osiach, pionowo oraz poziomo. To znacząca różnica w porównaniu do standardowej, stacjonarnej fotowoltaiki - uzyski mogą zwiększyć się nawet o 40%.
Tracker fotowoltaiczny - cena
W zależności od rozmiaru instalacji fotowoltaicznej, producenta konstrukcji systemu nadążnego i zastosowanych technologii cena może ulegać zmianie. Im większa liczba paneli, tym bardziej rozbudowany system trzeba będzie wybrać.
- Najtańszy rozpatrywany system dwuosiowy, który pomieści cztery panele fotowoltaiczne o łącznej mocy 1.4kW będzie kosztować około 8000zł.
- Nieco większa instalacja, składająca się przykładowo z 10 paneli to już wydatek rzędu 13500zł.
Czy tracker do fotowoltaiki się opłaca?
Inwestor zastanawiający się nad zakupem fotowoltaiki z trackerami musi przede wszystkim ustalić swoje zapotrzebowanie energetyczne. Korzystając z kalkulatora fotowoltaiki będzie można obliczyć, jaką moc instalacji trzeba zainstalować, by w całości pokryć aktualny rachunek za prąd. Ustawiając statyczne panele na dachu, skierowane na południe i nachylone pod kątem 35 stopni, trzeba będzie wybrać taką ilość ogniw, by pokryć owe zapotrzebowanie z lekką nadwyżką. Planując zakup trackera, który w najtańszej wersji zwiększy uzyski o około 30%, można zdecydować się na zakup mniejszej ilości paneli - choć łączna moc instalacji będzie niższa, podążające za słońcem panele nadrobią braki. Czy zakup mniejszej ilości paneli będzie tańszy niż konstrukcja z trackerem? Wszystko zależy od indywidualnych warunków prosumenta. W większości przypadków okazuje się, że montaż statycznych paneli w większej ilości pozostaje bardziej opłacalną opcją. Kto w takim razie powinien zdecydować się na trackery?
Chcesz zainwestować w fotowoltaikę, ale nie wiesz z jakim kosztami się to wiąże?
Wypełnij darmowy formularz i porównaj oferty sprawdzonych instalatorów w swoim województwie!
Kiedy warto zainwestować w trackery?
Zadaniem trackera nie jest ograniczenie koniecznej do zakupu liczby paneli. Konstrukcja pozwala zmaksymalizować uzyski z ograniczonej przestrzeni. Gdy fotowoltaika na dachu nie umożliwia osiągnięcia zadowalających uzysków, a montaż na gruncie nie wchodzi w grę, instalacja paneli na trackerach pozostaje ostatnią nadzieją prosumenta. Uzyski z takiej samej powierzchni paneli są zauważalnie większe wykorzystując system nadążny. Z tego powodu to właśnie maksymalizacja uzysków z danego obszaru staje się największą zaletą konstrukcji.
Z systemów nadążnych korzystają często także farmy fotowoltaiczne, które nierzadko są zmuszone do dzierżawienia gruntów. Instalując fotowoltaikę na trackerach, uzyski z tej samej, cennej powierzchni gruntu mogą wzrosnąć o 30-40%. W ten sposób mogą generować znacznie większe dochody, bez konieczności opłacania dodatkowych ziem.
Wady i zalety trackerów fotowoltaicznych
Jak każde rozwiązanie, systemy nadążne mają swoje wady i zalety. Ostateczna decyzja o montażu dodatkowego sprzętu należy zawsze do inwestora. Jakie argumenty zachęcają do zakupu trackerów?
- Większa wydajność instalacji fotowoltaicznej na ograniczonej powierzchni
- Wygodny dostęp do ogniw słonecznych sprawia, że wymiana uszkodzonego modułu lub wykonanie prac montażowych jest o wiele prostsze.
- Większa odporność na zabrudzenia - zmiana położenia paneli sprawia, że unikają zakurzenia i mają mniejszą szansę na innego rodzaju zabrudzenie
O czym trzeba pamiętać, wybierając system nadążny do fotowoltaiki?
- Instalacja trackerów wiąże się z dodatkowym, znaczącym wydatkiem. Dobra konstrukcja może kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych, a w przypadku dużych elektrowni solarnych o znaczącej liczbie paneli, ceny rosną jeszcze szybciej. Takie przedsięwzięcie wydłuża okres zwrotu inwestycji w fotowoltaikę.
- Dodatkowe urządzenia to także dodatkowy kłopot - każdy element konstrukcji (szczególnie ruchomy) może ulec uszkodzeniu, więc trzeba liczyć się z kolejnymi wydatkami na konserwację systemu i naprawę ewentualnych usterek.
Budowa trackera do fotowoltaiki
Każdy tracker potrzebuje do poprawnego funkcjonowania jednostki centralnej, która będzie decydować o aktualnej pozycji paneli. Niektóre modele posiadają także stację pogodową, która mierzy stopień zachmurzenia oraz parametry wiatru. Jeżeli warunki okażą się zbyt ekstremalne dla zamontowanych paneli, zostaną ustawione w najbardziej optymalnej pozycji, tak zwanej bezpiecznej. Dzięki temu unikną potencjalnego uszkodzenia.
Sama konstrukcja zmienia pozycję ogniw dzięki silnikom krokowym o mocy około 500W. Ich rolą jest napędzanie osi w jednej lub dwóch płaszczyznach, w zależności od modelu trackera. Wykorzystując silnik krokowy możliwe jest również zainstalowanie dodatkowych przełączników krańcowych i wyłącznika awaryjnego. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, właściciel instalacji może ręcznie wysterować napęd.