Fotowoltaika 2022

2 grudnia 2021

Koszty utrzymania fotowoltaiki

6 grudnia 2021

Awarie fotowoltaiki - co grozi panelom?

Inwestorzy zainteresowani własną instalacją na dachu lub gruncie powinni zainteresować się także raportem czynników ryzyka projektów fotowoltaicznych. Opracowany przez instytut TÜV Rheinland dokument stanowi źródło wiedzy o potencjalnych awariach systemów fotowoltaicznych. Wśród nich wyróżnia się te najczęściej występujące oraz najbardziej kosztowne. W takiej branży jak fotowoltaika awarie zdarzają się dość często. Przekonaj się jak uniknąć nieprzyjemnych usterek, by inwestycja w OZE generowała jak największy zysk!

Awaryjność paneli słonecznych

Wyróżnia się dziesięć najpoważniejszych usterek, które zagrażają poprawności funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej. Wielu z nich nie sposób całkowicie uniknąć, okazuje się jednak, że najbardziej kosztowne dla inwestora błędy można z łatwością wyeliminować. Decyduje o tym różnorodna charakterystyka awarii paneli słonecznych - niektóre z nich wynikają z niedopatrzenia producenta, inne z oszczędności inwestora. Eliminacja problemów po stronie właściciela instalacji pozwoli jednak skorzystać z oferowanych przez fabrykantów gwarancji.

Jaki jest najlepszy sposób na uniknięcie usterek? Przede wszystkim, wiele zależy od poprawnego i profesjonalnego montażu. Z tego względu wybór instalatora ma naprawdę ogromne znaczenie. To nie tylko najlepsza szansa na osiągnięcie zadowalających uzysków - to także bezpieczeństwo związane z potencjalną koniecznością powołania się na udzielone gwarancje. Wielu producentów paneli zastrzega, że ochroną objęte są tylko prawidłowo zamontowane produkty. Ten ważny aspekt nie powinien więc umknąć uwadze inwestora.

Zaskakujący może okazać się fakt, że nie wszystkie usterki opłaca się usuwać w trybie natychmiastowym.

Usuwanie awarii paneli fotowoltaicznych

Panele fotowoltaiczne to specyficzne urządzenia do generowania energii elektrycznej. Z tego względu wyróżniają się także specyficznymi zasadami serwisowania. Okazuje się, że nie wszystkie usterki są możliwe do szybkiej naprawy. Najprostsze prace serwisowe takie jak czyszczenie fotowoltaiki, wymiana diody bocznikującej lub skrzynki przyłączeniowej nie stanowią problemu. W niektórych sytuacjach trzeba będzie jednak wymienić cały panel. Jeżeli nie obejmuje ich gwarancja, trzeba będzie przygotować się na wydatek z własnej kieszeni.

Pod uwagę trzeba wziąć również fakt, że panele fotowoltaiczne są w stanie funkcjonować pomimo wystąpienia pewnego rodzaju awarii. W zależności od skali problemu, pominięcie usterki może okazać się najbardziej ekonomiczną opcją. Do tej grupy zalicza się takie awarie jak delaminacja folii, które w najgorszym wypadku obniżą w nieznacznym stopniu generowane uzyski. W takiej sytuacji koszt wymiany okaże się więc większy niż sumaryczne straty na przestrzeni lat.

Mimo wszystko, gdy inwestorowi zależy na wymianie uszkodzonego sprzętu, warto powołać się na posiadane gwarancje. To najbardziej opłacalna metoda rozwiązania problemu z wadliwym panelem słonecznym. Ochrona udzielana bywa także przez instalatora na pomyłki monterów. Każda sytuacja wymaga więc indywidualnej ekspertyzy, by odkryć źródło problemu. Gwarancja producenta na produkt wynosi zazwyczaj około 10 lat, więc gdy instalator odmówi udzielenia wsparcia, warto skierować się bezpośrednio do fabrykanta. Jeżeli skorzystanie z gwarancji okaże się niemożliwe, inwestor sam będzie musiał podjąć decyzję o kolejnych krokach. W końcu jedna awaria może przyczynić się do powstawania kolejnych. Sprzęt który źle funkcjonuje obniża wydajność całego systemu. Największej liczby problemów można jednak uniknąć wybierając sprawdzonych instalatorów oraz sprzęt dobrej marki.

Chcesz zainwestować w fotowoltaikę, ale nie wiesz z jakim kosztami się to wiąże?
Wypełnij darmowy formularz i porównaj oferty sprawdzonych instalatorów w swoim województwie!

Wyceń fotowoltaikę

Awarie paneli słonecznych

Jakie są najczęściej pojawiające się awarie fotowoltaiki? W raporcie TÜV Rheinland przedstawia się dzisięć najbardziej kosztownych i znaczących usterek, których pominięcie może mieć fatalne skutki w przyszłości.

Błędy instalacyjne	Delaminacja
Pęknięcia paneli	Hotspot
PID	Zabrudzenia paneli
Mikropęknięcia	Przegrzanie skrzynki przyłączeniowej
Uszkodzenie folii	Usterki diód bocznikowych

Błędy instalacyjne

Najpoważniejsze awarie wywoływane są przez niekompetentnych instalatorów. Związane jest to z wieloma czynnikami, takimi jak brak staranności przy wykonywanych pracach, pośpieszny transport, niestosowanie się do instrukcji czy nawet chodzenie po panelach i niepoprawne łączenie przewodów. Błędny montaż uniemożliwia powołanie się na gwarancję producenta sprzętu, a nawet jeżeli usterka nigdy nie wystąpi, panele nie będą generować zadowalających uzysków. Z tego powodu najbardziej opłacalną opcją może okazać się zapłacenie nieco większej sumy za profesjonalnie zrealizowane usługi. To właśnie montaż w największym stopniu wpływa na bezpieczną pracę instalacji. Dobrze przygotowana ochrona przeciwpożarowa to spokój inwestora przez długie lata. W związku z tym warto zapoznać się z aktualnym rankingiem instalatorów i wybrać idealnego wykonawcę dla siebie!

Pęknięcia paneli

Pęknięta tafla paneli fotowoltaicznych zdarza się niezwykle rzadko. Tego rodzaju uszkodzenia wywoływane są najczęściej przez błędy instalatorów (zbyt mocne dokręcenie śrub) lub ekstremalnie niekorzystne warunki pogodowe (na przykład grad). Tego rodzaju awarii nie można jednak ignorować - uszkodzona szyba to prosta droga do korozji i zwarcia. Wydajność instalacji z pękniętymi paneli zdecydowanie spada, ale najważniejszą kwestią pozostaje bezpieczeństwo jej pracy.

Aby uniknąć tego rodzaju nieprzyjemności, należy zlecić montaż fotowoltaiki profesjonalistom. Nawet jeżeli panele ulegną uszkodzeniu w inny sposób, będzie można powołać się bez problemu na gwarancję producenta (o ile uwzględnia konkretną sytuację). Warto również ubezpieczyć swoje panele, by nie obawiać się o takie przeszkody jak wandalizm czy złe warunki pogodowe i otrzymać środki na wymianę sprzętu.

PID

W tanich panelach fotowoltaicznych zdarza się występowanie PID, czyli Potential Induced Degradation. Awaria polega na przedostawaniu się prądu z paneli do uziemionej ramy paneli. Takie zachowanie elektryczności nie tylko obniża generowane uzyski - to również prosta droga do degradacji paneli fotowoltaicznych. Aby uniknąć tego rodzaju awarii, trzeba zdecydować się na zakup sprzętu skrupulatnie przebadanego pod kątem PID. Testy przeprowadza między innymi PVEL, więc rzetelne źródła wiedzy o panelach są powszechnie dostępne. Efekt można również zminimalizować wykorzystując w tym celu falowniki transformatorowe.

Mikropęknięcia

Z tą awarią powiązane są także "ślimacze ścieżki" czyli odbarwienia pasty z busbarów. Choć sama zmiana koloru nie jest problematyczna, w połączeniu z mikropęknięciami może powodować spadki wydajności. Badania wykazują, że takie awarie wywoływane są przez niskiej jakości folią EVA, która stanowi jedną z wielu warstw paneli fotowoltaicznych. W przypadku wystąpienia mikropęknięć spada więc wydajność poszczególnych ogniw, co w ostateczności obniża wydajność panelu.

Skąd biorą się mikropęknięcia? Tego rodzaju wady mogą powstawać już na etapie produkcyjnym, jednak w większości przypadków spowodowane są niewłaściwą pracą instalatora. Chodzenie po panelach, nieuważny transport i serwisowanie może spowodować powstawanie skaz. Winne mogą okazać się również niekorzystne warunki atmosferyczne, na przykład intensywne opady śniegu. W celu uniknięcia tego rodzaju problemów, należy wybrać odporne ogniwa i rzetelnego instalatora. Warto zwrócić uwagę na wyniki testów obciążeń mechanicznych.

Uszkodzenie folii

Awarie związane z uszkodzoną folią mogą pojawić się już na etapie produkcyjnym. Na tego rodzaju uszkodzenia są narażone panele, których produkcja nie jest w pełni zautomatyzowana, czyli najczęściej Tier-2 i Tier-3. Mechaniczne uszkodzenie folii może mieć wpływ na szybkość degradacji paneli. Takie usterki nie dotyczą jednak paneli typu szkło-szkło, które folię zastępują drugą warstwą szkła na tyłach panelu. Rozwiązania oparte o technologię podwójnego szkła są bardziej odporne na błędy monterów.

Delaminacja

Delaminacja jest usterką polegającą na rozwarstwieniu się paneli fotowoltaicznych. Niekorzystny efekt zachodzi między wszystkimi warstwami panelu, ale najczęściej dotyczy odklejenia się warstwy folii EVA oraz ochronnej. To nie tylko mniejsza wydajność sprzętu - delaminacja może znacznie przyśpieszyć korozję i pozwoli wilgoci przedostawać się w dolne warstwy ogniw.

W tym przypadku uniknięcie usterki jest możliwe dzięki wybraniu paneli o przetestowanej jakości połączenia warstw. Przeprowadzane przez PVEL pomiary wyróżniają takich producentów jak REC czy QCells. Odporność na delaminację podnosi także wysoki wynik testu odporności na wilgoć i ciepło. Warto pamiętać, że panele typu szkło-szkło są bardziej narażone na awarie pod kątem delaminacji. Ich tył stanowi ciężka tafla szkła, więc odklejenie się warstw staje się o wiele bardziej możliwym scenariuszem.

Hotspot

Terminem hotspot w fotowoltaice określa się punkt o podwyższonej rezystancji. Przepływ prądu sprawia więc, że podgrzewa się w zdecydowanie zbyt dużym stopniu. Takie punkty powodują wypalanie się dziur w tylnej warstwie folii, a w skrajnych przypadkach doprowadzają do pożaru fotowoltaiki. Najczęstszym powodem postawania hotspotów są mikropęknięcia lub częściowe zacienienie.

Również w tym przypadku poprawny montaż może pomóc uniknąć powstawania gorących punktów. Doświadczony instalator nigdy nie doprowadzi do sytuacji, w której musiałby postawić krok na panelu. Podpowie również, kiedy zacienienie instalacji jest na tyle regularne, że lepiej postawić na optymalizatory lub mikroinwertery. Diody bocznikowe tylko w niewielkim stopniu ograniczają powstawanie hotspotów. Dobry monter przeprowadzi również badanie z kamerą termiczną, która wyraźnie ujawni pojawiające się punkty.

Zabrudzenia paneli

Zabrudzenie ciężko nazwać awarią, ale niekontrolowane zabrudzenia mogą spowodować spadek wydajności instalacji i powstawanie gorących punktów. Z tego powodu bezpieczniej będzie regularnie czyścić posiadany sprzęt. Najczęstszą przyczyną zabrudzeń są pyłki i ptasie odchody, których nie sposób uniknąć. Z tego powodu czyszczenie powierzchni instalacji przynajmniej dwa razy w roku pomoże uniknąć przykrych konsekwencji.

Przegrzanie skrzynki przyłączeniowej

Do przegrzania skrzynek dochodzi bardzo rzadko. Mimo wszystko, warto mieć na uwadze również taką okoliczność. Skrzynką przyłączeniową nazywa się element instalacji, który łączy panel z resztą elementów. Przepływa przez niego cały wygenerowany prąd, może więc dochodzić do przegrzania się tego fragmentu elektrowni. W najgorszym wypadku może dojść do przerwania połączenia albo nawet pożaru.

Usterki diod bocznikowych

Awaria znajdujących się w skrzynce przyłączeniowej diod bocznikowych może być bardzo niebezpieczna. Zadaniem tego elementu instalacji jest podzielenie modułu na trzy części i wyłączenie jednego lub kilku z nich w przypadku wystąpienia punktowego zacienienia. Odłączenie fragmentu modułu o niskiej wydajności pozwoli zachować optymalną pracę także pozostałym elementom instalacji, ponieważ panele podpięte są szeregowo w stringu. W przeciwnym wypadku instalacja narażona będzie na powstawanie równie niebezpiecznych hotspotów. Diody ulegają awarii w sytuacji, gdy zacienienie powtarza się regularnie - nie są przystosowane do codziennego działania. Z tego powodu w zacienionych panelach lepiej stosować optymalizatory lub mikroinwertery.

Uszkodzona dioda bocznikowa może na stałe wyłączyć fragment panelu fotowoltaicznego lub nie uruchamiać się wtedy, gdy będzie potrzebna. Taka sytuacja to bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy instalacji, ponieważ panel może się bardzo szybko przegrzewać. Ryzyko wystąpienia łuku elektrycznego lub pożaru w takim wypadku dramatycznie wzrasta. Uniknięcie awarii jest jednak możliwe dzięki umiejętnemu montażowi fotowoltaiki na dachu lub gruncie.