Spółki zachęcające do montażu instalacji fotowoltaicznych często wykorzystują w swoich hasłach reklamowych terminy sugerujące, że panele to gwarancja darmowej produkcji energii. Choć jest w tym nieco prawdy, rzeczywistość okazuje się być jednak nieco inna. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod pozyskiwania energii, nie jest wymagany zakup specjalnego rodzaju paliwa do generowania elektryczności. Sama elektrownia musi jednak zostać od czasu do czasu poddana różnego rodzaju zabiegom, których przeprowadzenie zwiększy bezpieczeństwo jej pracy przez długie lata. Ile kosztuje utrzymanie instalacji fotowoltaicznej?
Na konieczne do poniesienia opłaty składa się wiele czynników, o którym inwestorom często zdarza się zapominać. Sam zakup paneli słonecznych to nie wszystko - by generować zadowalające uzyski, konieczne będzie wykonywanie różnego rodzaju prac serwisowych. O aktualnym stanie instalacji wiele informacji będą mogły dostarczyć regularne przeglądy przeprowadzane przez specjalistów. Polskie prawo wymaga, by instalacje elektryczne były kontrolowane przynajmniej raz na pięć lat. Niektórzy specjaliści zachęcają jednak do przeprowadzania badań nawet co dwa lata.
W czasie takiej inspekcji kontrolowane są panele fotowoltaiczne, przewody, falownik i wszystkie zastosowane zabezpieczenia. Sprawdza się także wyniki pomiarów napięcia obwodu, oporu izolacji i prądu zwarciowego. Wszystkie te zabiegi mają na celu wczesne wykrycie wszelkiego rodzaju nieprawidłowości, które pozostawione same sobie doprowadziłyby do awarii instalacji fotowoltaicznej. Koszt takiej inspekcji uzależniony jest przede wszystkim od jej rozmiaru i wybranego serwisanta. Niektóre spółki decydują się jednak na zaoferowanie kontroli w cenie instalacji. Inwestor może spodziewać się jednak wydatku od 200 do 1000zł.
Narażone na oddziaływanie czynników zewnętrznych panele powinny być także regularne czyszczone. O częstotliwości przeprowadzania tego zabiegu decyduje najczęściej kontrola wizualna, ale eksperci zalecają minimum dwa czyszczenia w roku, w okresie gdy drzewa najbardziej się pylą. Warto pamiętać, że wiele zabrudzeń zostanie usuniętych przez deszcz - dzięki specjalnym powłokom na powierzchni modułów spływająca woda często wystarcza do pozbycia się zabrudzeń. Mimo wszystko, opłaca się regularnie kontrolować sytuację. Dlaczego mycie paneli jest takie ważne? Przesłonięta powierzchnia ogniw generuje zdecydowanie mniejsze uzyski, ponieważ blokuje dostęp promieni słonecznych. Różnica może sięgać aż 30% mniej pozyskiwanej elektryczności. Punktowe zabrudzenia mogą natomiast przyczynić się do powstawania hotspotów, czyli punktów o podwyższonej rezystancji, stwarzając przy tym ryzyko pożarowe. Mycie paneli fotowoltaicznych to usługa za którą trzeba będzie zapłacić od 10 do 25zł za każdy metr kwadratowy.
Chcesz zainwestować w fotowoltaikę, ale nie wiesz z jakim kosztami się to wiąże?
Wypełnij darmowy formularz i porównaj oferty sprawdzonych instalatorów w swoim województwie!
Tego rodzaju usługi przeprowadza się niezwykle rzadko. Uwarunkowane jest to charakterystyką fotowoltaiki w Polsce. Nawet bez pokrycia paneli grubą warstwą śniegu, uzyski w zimie są zdecydowanie mniejsze. Decyduje o tym fakt, że słońce zachodzi o wiele szybciej. Zmienia się także jego położenie na niebie, więc kąty paneli stają się mniej optymalne. Z tego względu prosumenci niechętnie decydują się na odśnieżanie paneli. Za niewielką popularnością usługi stoi również zasada działania panelu fotowoltaicznego. W czasie pracy modułu powierzchnia ulega podgrzaniu, więc śnieg zdecydowanie wolniej osadza się na jego pochyłej tafli. Osoby zdecydowane na samodzielne odśnieżanie mogą zakupić swój własny sprzęt za około 300zł.
Istnieją jednak sytuacje, gdy odśnieżanie paneli może okazać się koniecznością. Jeżeli opady śniegu byłyby wyjątkowo intensywne, nacisk wywierany na powierzchnię modułów mógłby okazać się zbyt duży, doprowadzając ostatecznie do pęknięcia. Bezczynność inwestora może więc doprowadzić do całkowitego ograniczenia opłacalności przedsięwzięcia - wymiana wszystkich uszkodzonych paneli to zdecydowanie wysokie koszty. Posiadacze farm fotowoltaicznych powinni więc uważnie obserwować warunki pogodowe w pobliżu swojej elektrowni.
W wielu przypadkach oferowana na wiele lat gwarancja udzielana przez instalatorów zawiera dodatkowe warunki, dzięki którym będzie mogła zostać w przyszłości uznana. Do zachowania ważności ochrony trzeba będzie przeprowadzić gwarancyjny przegląd instalacji fotowoltaicznej. W zależności od podpisanej umowy, taka kontrola odbywa się co dwa lata lub raz w roku. Przegląd niemal zawsze pozostaje odpłatny i przeprowadzany przez tego samego instalatora, z którym podpisało się wcześniej umowę. Koszt przeglądu może wynosić aż 500zł, jednak to konieczny do poniesienia wydatek w przypadku zainteresowania gwarancją na usługi monterów.
Podobnie zapiski mogą zdarzać się również w przypadku producentów paneli fotowoltaicznych. Przykładem może być firma Viessmann, która do uznania gwarancji na produkt wymaga przeprowadzania wcześniej corocznej kontroli. Mimo wszystko, takie zobowiązania zdarzają się niezwykle rzadko. Z tego względu warto uważnie czytać warunki gwarancji wybierając dla siebie idealny panel.
W koszty utrzymania fotowoltaiki należy wliczyć także rzadziej występujące okoliczności. W przypadku awarii sprzętu lub uszkodzenia instalacji w sposób, którego nie uwzględnia gwarancja, koszt naprawy trzeba ponieść z własnej kieszeni. Takie sytuacje to między innymi uszkodzenie modułów przez kule gradu czy też uderzenie pioruna. W razie wystąpienia niefortunnego zdarzenia, koszty napraw uzależnione będą od stopnia komplikacji usterki:
Inwestorzy mogą zdecydować się na ubezpieczenie instalacji fotowoltaicznej. Dodatkowe opłaty pozwolą uniknąć wydatków związanych z uszkodzeniem sprzętu w sytuacji nie pokrywanej przez gwarancję. W przeciwnym wypadku jedyną opcją pozostaje samodzielne pokrycie kosztów wszystkich napraw. Koszt polisy zabezpieczającej instalację przed wpływem czynników zewnętrznych uzależniony będzie od lokalizacji elektrowni oraz jej mocy. Fotowoltaika 4kW na którą wydano około 25.000zł zostanie ubezpieczona za 300-600zł miesięcznie.
W przypadku zużycia się panelu, trzeba pamiętać również o jego bezpiecznej utylizacji. Taki wydatek ponosi się tylko jeden raz, dodatkowo dopiero po zakończeniu okresu przydatności modułu (nawet 25 lat działania). Z tego względu ceny utylizacji fotowoltaiki w momencie zakładania instalacji mogą być zupełnie różne od cen za ponad dwie dekady. Aktualnie za recykling przyjdzie zapłacić 1.50zł za każdy kilogram panelu, czyli około 30zł za jeden moduł. Nie można zapominać także o kosztach dojazdu.